Omdat voor een behandeling met chemotherapie een regelmatige toediening van medicatie direct in de bloedbaan noodzakelijk is, wordt een implanteerbaar toedieningssysteem (poortsysteem, port-a-cath) aanbevolen. Dit voorkomt noodzaak aan veelvuldig herprikken van infusen en/of meerdere ontstekingen van de ader (flebitis).
De subcutane poort is een volledig implanteerbaar toedieningssysteem dat gebruikt wordt om medicatie in de bloedbaan toe te dienen.
De woorden subcutaan en implanteerbaar verwijzen ernaar de dat poort volledig onderhuids geplaatst wordt. De poortcatheter is van buitenaf slechts te zien als een zwelling onder de huid. De poort is gemaakt van speciaal medisch gekeurde materialen en ontworpen voor veilig en langdurig gebruik in menselijk lichaam.
De poort is een kunststof of metalen schuifje met een doorsnede van een paar centimeter, met een enigszins opstaande rubberen injectieplaats. Hierdoor is de rubber makkelijk te vinden op het oppervlak van de huid, zodat injecties snel en makkelijk kunnen plaatsvinden.
De rubber is vervaardigd uit een hoogwaardig siliconemateraal dat zichzelf na gebruik weer afsluit. Hierdoor kan de poort tussen de 1000 en de 2000 keer aangeprikt worden. Er dient een speciale naald te worden gebruikt voor het aanprikken van het systeem (=gripper). Aan de onderzijde van de poort is een dunne flexibele slang aangebracht, die in een groot bloedvat wordt ingebracht.
De subcutane poort wordt tijdens een kleine heelkundige ingreep geplaatst. De wijze van verdoving wordt door de chirurg bepaald, afhankelijk van de algemene toestand van de patient. Je arts zal de poort plaatsen waar dat voor jouw behandeling de meest geschikte plaats is. De poort wordt bijna steeds geplaatst ter hoogte van de borstkas, onder het sleutelbeen.
De chirurgische ingreep is eenvoudig en veroorzaakt meestal slechts weinig ongemak. Meestal mag je dezelfde dag naar huis.
Een subcutane poort wordt gebruikt om medicatie in de bloedbaan te brengen of om bloedstalen te nemen.
Om toegang tot de poort te verkrijgen, wordt met een speciale naald (= gripper, Huber-naald) door de huid geprikt. Indien men kort nadat de poort werd geplaatst werd, deze aanprikt, kan dit pijnlijk zijn omwille van de wonde die nog aanwezig is. Na verloop van tijd wordt deze pijn minder en primeert het comfort (de mobiliteit van de armen en het sparen van de aders op de armen).
De naald, bevestigd aan een spuit, wordt door de rubber geprikt tot op de bodem van het reservoir. De medicatie of vloeistoffen gaan via de naald in het reservoir en komen via de catheter direct in de bloedcirculatie.
De hechtingen van de wonden worden of intracutaan aangebracht, en dienen dan niet te worden verwijderd, of transcutaan en kunnen dan na 12 d worden verwijderd. Als de wonde eenmaal genezen is, hoef je geen extra speciale verzorging toe te passen.
Na elke behandeling wordt de poort en de katheter met een speciale oplossing (heparine) doorgespoeld om te voorkomen dat het systeem verstopt. Door deze behandeling creëert men een zogenaamd heparine-slot. Deze spoeling met heparine wordt 1 maal om de 12 weken uitgevoerd.
Dagelijks verzorging is niet nodig.
Hieronder vind je een lijst met symptomen die kunnen voorkomen. Als 1 van deze symptomen zich voor doet, of als er zich andere ongewone symptomen manifesteren, dan kan je best onmiddellijk contact opnemen met jouw behandelende arts.
Probeer gedurende de eerste dagen na het plaatsen van de poortcatheter, zware inspanningen te vermijden. Eventueel kan een draagdoek gebruikt worden. Als de wonde eenmaal genezen is, kan je jouw gewone activiteiten zoals een bad of douche nemen, lopen of zwemmen hernemen. Probeer de arm aan de kant van de ingeplante poort gedurende een drietal weken te ontzien. De vraag naar specifieke activiteiten en het hervatten ervan, kan je best aan jouw behandelend arts of verpleegkundige stellen.
Een verband is aanbevolen gedurende de wondgenezing. Daarna is een verband niet meer nodig, op voorwaarde dat de poort niet gebruikt wordt. Als u een lopende infuus hebt, zal een verband worden aangebracht, teneinde de geplaatste naald op zijn plaats te houden en te beschermen.
Onthoud dat er na de ingreep wat roodheid en gevoeligheid rondom de wonde kan optreden. Normaal zal dit tijdens de eerste 48u verminderen. Als je echter ongebruikelijke veranderingen in de buurt van de poort of wonde opmerkt, zoals sterke zwelling, roodheid, vochtverlies of pijn, neem dan contact op met de verpleegkundige, jouw behandelend arts of je huisarts.
De volledige kost van plaatsing en verzorging wordt door de mutualiteit gedekt.
Deze onderzoeken kunnen zonder problemen worden uitgevoerd. Voor het MRI onderzoek mag de poort wel niet aangeprikt zijn. De hedendaagse systemen zijn aangepast om gebruikt te worden voor contrasttoediening op CT.
In principe kan het systeem blijven zitten zolang jouw arts het nodig vindt. De poort kan na overleg tussen arts en en patiënt worden verwijderd, in functie van de therapie en de genezing. Het verwijderen van het systeem gebeurt tijdens een kleine ingreep onder lokale verdoving.
Er zal een klein opstaand gebied zijn boven de poort. Dat is te voelen en te zien, afhankelijk van de hoeveelheid spier-en onderhuids vetweefsel. Er is eveneens een klein litteken zichtbaar ter hoogte van de poort. Na verloop van tijd wordt dit litteken steeds minder zichtbaar.
