Met systemische behandeling (therapie) bedoelen we een behandeling onder de vorm van medicatie. De meeste behandelingen kunnen via het dagziekenhuis of via de raadpleging worden voorgeschreven en/of toegediend. Voor meer informatie kan je terecht bij jouw behandelend arts.
Welke soort medicatie gegeven wordt, hangt af van het type borstkanker, het stadium en de leeftijd/algemene conditie van de patiënt. Soms kan een combinatie aangewezen zijn.
De medicatie kan op drie momenten toegediend worden:
Ook in geval van uitzaaiingen kan medicatie gegeven worden met als doel de kwaadaardige tumor te verkleinen of onder controle te houden.
We onderscheiden 4 groepen: chemotherapie, antihormonale therapie, doelgerichte therapie (target therapie) en immunotherapie.
Chemotherapie remt de celdeling en celgroei af. Naast kankercellen, zullen dus ook gezonde cellen worden afgeremd, wat kan leiden tot nevenwerkingen.
Chemotherapie wordt meestal via het dagziekenhuis toegediend; wat betekent dat de patiënten diezelfde dag nog naar huis kunnen en een ziekenhuisopname meestal niet nodig is. Afhankelijk van het type chemotherapie kan beslist worden dat het veiliger is om een poortkatheter te plaatsen.
Antihormonale therapie is een behandeling die gericht is tegen tumoren die gevoelig zijn voor hormonen (oestrogeen of progesteron). Deze tumoren bevatten de zogenaamde “receptoren” voor deze hormonen.
Tumoren die gevoelig zijn voor oestrogeen of progesteron groeien sneller wanneer de receptoren in de tumoren in contact komen met deze hormonen. Een antihormonale behandeling zorgt ervoor dat deze hormonen de tumor niet meer kunnen stimuleren.
Soms kan de tumor ongevoelig worden voor deze medicijnen, men spreekt dan van ontstaan van 'resistentie'. De laatste jaren werden een aantal medicijnen ontwikkeld die deze resistentie tegengaan.
Naast hormonale receptoren kan ook de HER2-neu receptor aanwezig zijn op de borstkankercel. Deze receptor ontvangt signalen, waardoor de groei van borstkankercellen gestimuleerd wordt. Medicatie gericht tegen deze receptor zal ervoor zorgen dat de groei wordt tegengehouden en dat de borstkankercel kapot gaat.
Bij gezonde cellen speelt de Her2neu receptor een minder belangrijke rol, waardoor er ook minder nevenwerkingen optreden. Bovendien zullen tumoren waarbij de Her2neu receptor niet afwijkend is, minder/niet reageren op de medicatie gericht tegen de Her2neu receptor. Vandaar ook de naam ‘doelgerichte’ therapie.
Doelgerichte therapie wordt meestal via het dagziekenhuis toegediend; dat betekent dat de patiënten diezelfde dag nog naar huis kunnen en een ziekenhuisopname meestal niet nodig is.
Bij uitgezaaide borstkanker (gemetastaseerd) kan beslist worden om genetisch onderzoek uit te voeren op de tumor (NGS = next generation sequencing). Dit is een techniek die de laatste jaren werd ontwikkeld, en waarbij er afwijkingen in de tumorgenen worden opgespoord (mutaties). Hiervoor kan het nodig zijn om een nieuwe biopsie uit te voeren. Op basis van de resultaten kan gekozen worden voor een behandeling die doelgericht inwerkt op deze afwijking in de tumor.
Immunotherapie is een behandeling waarbij het eigen immuunsysteem geactiveerd wordt om de kankercellen aan te vallen.
