Men spreekt van borstkanker als de normale cellen in de borst veranderen in kwaadaardige cellen.
De vrouwelijke borst is een onderhuidse klier, aan de voorzijde omgeven door huidweefsel en aan de achterzijde door de grote borstspier. Inwendig bestaat de borst vooral uit klier- en vetweefsel met een beperkte hoeveelheid bindweefsel.
Net zoals ergens anders in het lichaam bevindt zich in de borst naast gewone bloedvaten ook een netwerk van lymfvaten en lymfeklieren. Lymfeklieren zijn van groot belang bij het bestrijden van infecties. Ze functioneren als een soort filter die belet dat eventuele indringers in de bloedbaan terechtkomen.
Borstafwijkingen komen bij vrouwen veel voor. Gelukkig zijn de meeste afwijkingen goedaardig. Wel kan het aangewezen zijn een aantal bijkomende onderzoeken uit te voeren om borstkanker uit te sluiten. Goedaardige afwijkingen kunnen ontstaan in verschillende weefsels die deel uitmaken van de gezonde borst.
Een veelvoorkomende goedaardige borstafwijking is het fibro-adenoom. Dit is een zacht, stevig en pijnloos knobbeltje dat ontstaat door een wildgroei in het bindweefsel. De knobbel drukt het omringende weefsel opzij, maar zal niet ingroeien in het omliggende weefsel..
Een andere veelvoorkomende goedaardige borstafwijking is een cyste. Een cyste is een holte gevuld met vocht. Als de cyste goed gevuld is, is deze goed voelbaar als een ronde, stevige knobbel.
Zachte verdikkingen die ontstaan in het vetweefsel noemt men lipomen. Ook dit zijn goedaardige afwijkingen die meestal geen behandeling vergen.
Onder mastopathie verstaan we goedaardige aandoeningen in het klierweefsel van de borsten. Bij mastopathie kunnen de borsten pijnlijk of gespannen aanvoelen. Er kunnen meerdere knobbels en strengen gevoeld worden en soms is er tepelvochtverlies. 1/10 vrouwen heeft al eens last van mastopathie, vaak net voor de menstruatie, soms altijd.
Bij borstkanker wordt niet alleen het omliggende weefsel verdrongen, maar groeien de kwaadaardige tumorcellen ook in in het omringende weefsel. Kwaadaardige borstkankercellen kunnen zich op die manier via de bloedvaten en lymfevaten door het lichaam verspreiden. Zo ontstaan op andere plaatsen in het lichaam uitzaaiingen (metastasen).
Er bestaan verschillende types borstkanker. Deze worden ingedeeld op basis van “receptoren” (oestrogeen receptor, progesteronreceptor, her2neu receptor). Op basis hiervan onderscheiden we 4 grote categorieën:
In de Westerse bevolking heeft iedere vrouw een risico van ongeveer 10% om in de loop van haar leven borstkanker te krijgen. In de meeste gevallen gaat het om een niet-erfelijke ziekte. Bij 5 % van de patiënten met borstkanker gaat het echter om een erfelijke vorm van borstkanker, die zowel langs moeders- als vaderszijde kan doorgegeven worden.
Deze erfelijke vorm van borstkanker komt meestal voor op jongere leeftijd, presenteert zich vaker in beide borsten tegelijk en is soms geassocieerd met kanker van de eierstokken. Indien er meerdere familieleden getroffen zijn door borst- en/of eierstokkanker, al dan niet op jonge leeftijd, kan het aangewezen zijn om te zoeken naar een afwijking in het genetische materiaal (genmutatie). De genetische mutaties die momenteel opgespoord worden zijn de BRCA1, BRCA2 en CHECK2 mutaties. Dit gebeurt via een eenvoudige bloedafname.
Indien een mutatie wordt aangetroffen is het belangrijk dat men zich intensief laat opvolgen en kunnen een aantal preventieve maatregelen voorgesteld worden.
Bij vragen hieromtrent kan je dit bespreken met jouw behandelend arts. Indien aangewezen kan deze je dan doorsturen naar een gespecialiseerde Dienst Menselijke Erfelijkheid. Het Jan Yperman Ziekenhuis biedt de mogelijkheid tot een genetische consultatie dicht bij huis via de maandelijkse consultatie van prof. dr. Geert Mortier op dinsdagnamiddag. Een afspraak kan gemaakt worden via de borstkliniek.
Sinds juli 2019 trad het Jan Yperman Ziekenhuis toe tot de GEP conventie. Deze overeenkomst met het RIZIV heeft als doel terugbetaling te verkrijgen voor een GEP-test (Gen Expressie Profileringstest). Deze test levert de behandelend arts bijkomende informatie over de hervalkans op basis van het genetisch materiaal van de tumor en heeft als doel het nut van chemotherapie na operatie in te schatten.
De verzekering voor geneeskundige verzorging betaalt GEP-testen enkel terug als ze in een erkende borstkliniek met een overeenkomst worden uitgevoerd.
Bij uitgezaaide borstkanker (gemetastaseerd) kan beslist worden om genetisch onderzoek uit te voeren op de tumor (NGS = next generation sequencing). Dit is een techniek die de laatste jaren werd ontwikkeld, en waarbij er afwijkingen in de tumorgenen worden opgespoord (mutaties). Hiervoor kan het nodig zijn om een nieuwe biopsie uit te voeren. Op basis van de resultaten kan gekozen worden voor een behandeling die doelgericht inwerkt op deze afwijking in de tumor.
Je arts bespreekt met jou de mogelijke behandelingen.
